Lumbago

SPECIFIEK OF ASPECIFIEK?

Voornamelijk bij jonge mensen is er sprake van aspecifieke rugpijn. Dat betekent dat de oorzaak niet gekend is. 55-plussers krijgen vaker te maken met een meer specifieke lumbago. Bij specifieke lumbago is de oorzaak wel gekend. Vaak gaat het om een slijtageproces van de wervels of van de tussenwervelschijven (discus). Ook osteoporose en reumatische aandoeningen spelen een belangrijke rol bij het ontwikkelen van lumbago of lumbalgie bij ouderen.

De pijn in de rug komt door overbelasting van de rug. Kleine spierscheurtjes en beschadiging van de lendenwervels treden op bij lumbago. Lumbago heeft als voornaamste oorzaak een facetarthropathie. Dit is de verplaatsing (subluxatie) van de kleine gewrichten tussen twee wervels. Soms wordt de term gebruikt bij hardnekkige spierpijnen onder in de rug, die zowel de houding als de beweging aanzienlijk kunnen belemmeren.

ACUUT OF CHRONISCH?

Er kan sprake zijn van een acute of een langdurende, chronische lumbago. Duurt de lumbago langer dan 3 maanden, dan spreekt men van chronisch.

Bij een acute overbelasting kan een verkeerde heftechniek een plotse pijn teweegbrengen, maar die pijn kan ook ontstaan door een langdurige verkeerde houding, zoals bij langdurig bureauwerk. Een ganse dag tuinieren of zwaar werken zonder getraind te zijn, kan ‘s avonds ook rugklachten en spierstijfheid teweegbrengen.

Ongeveer 40% van de personen die een acute lumbago ervaren, ontwikkelt na het periodiek optreden (regelmatige tijdstippen met tussenpauzes), een meer aanhoudende chronische lage ruglast. Deze last gaat meer en meer gepaard met opkomende acute lage pijnen in de onderrug. Eenmaal de acute lumbago is opgetreden, is de kans met andere woorden klein dat iemand volledig herstelt. In de toekomst treden dan meer frequente nieuwe aanvallen op, zeker als je geen aandacht geeft aan de rug (zie behandeling van lumbago). Een chronische overbelasting kan dan leiden tot gewrichtsontstekingen en scheefgroei van de wervelkolom en het bekken. Een ingezakte wervel of een vernauwing van het wervelkanaal kan ontstaan.

PSYCHISCH OF LICHAMELIJK?

Naast reumatische aandoeningen (ontstekingen) en bot- en gewrichtsaandoeningen (artrose, osteoporose) kunnen ook psychische factoren invloed hebben op rugklachten. Emoties, zoals stress en angst, depressie en overwerkt zijn, kunnen lage rugklachten in de hand werken door de verhoogde spierspanning die hiermee gepaard gaat. Mentale vermoeidheid zorgt namelijk voor lichamelijke vermoeidheid.

De kans is groot dat de klachten sowieso regelmatig terugkomen. Men spreekt hierbij over het periodiek optreden van een acute lumbago. De kans is vooral groot bij mensen die veel lichamelijke inspanningen moeten doen en die onder psychologische druk staan.

De oorzaken zijn dus heel verschillend, maar wel vermijdbaar: of het nu acuut of chronisch is, het gaat om een verkeerde houding of verzwakte buik- en rugspieren of om slijtageproblemen. Psychosociale factoren mogen niet onderschat worden bij jongeren (onder de 55 jaar). Psychosociale en lichamelijke factoren werken nauw samen bij het in stand houden en veroorzaken van lumbago of lumbalgie.